Cyberprzemoc to stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne w internecie, portale społecznościowe i inne. Osobę dopuszczającą się takich czynów określa się stalkerem.
Cyberprzemoc pojawiła się na przełomie XX i XXI wieku. Napastnicy prześladują swoje ofiary złośliwymi i obraźliwymi SMS-ami lub e-mailami. Bardziej drastyczną formą ataku jest sporządzanie witryn internetowych, wpisów na forach dyskusyjnych czy dręczenia przez komunikatory sieciowe takie, jak Gadu-Gadu lub Tlen.pl oraz Facebook. Zamiarem internetowych chuliganów jest zdyskredytowanie konkretnej osoby lub grupy ludzi czy nawet całych społeczności. Takie działania wynikają z poczucia anonimowości lub bezkarności sprawców.
Cyberprzemoc to takie zachowanie, które krzywdzi emocjonalnie drugiego człowieka. W przeciwieństwie do przemocy fizycznej, cyberprzemoc nie zostawia śladów
na ciele i nie widać jej gołym okiem. Osoby, które doświadczyły cyberprzemocy czują się zranione i bardzo przeżywają to, co je spotkało. Pojawiają się u nich nieprzyjemne myśli
i uczucia takie jak bezradność, wstyd, upokorzenie, strach a czasem również złość.
Osoba, której przytrafiła się taka sytuacja często ma wrażenie, że wszyscy widzieli lub mogą zobaczyć te nieprzyjemne materiały. Obawia się, że jej znajomi odwrócą się od niej
i nie będzie mogła liczyć na ich wsparcie. To powoduje, że czuje się bardzo samotna w tym, co ją spotkało.
Cyberprzemoc to takie zachowania jak:
- ośmieszanie,obrażanie, straszenie, nękanie czy też poniżanie kogoś za pomocą Internetu, albo telefonu komórkowego,
- podszywanie się pod kogośw portalach społecznościowych, na blogach, wiadomościach e-mail lub komunikatorach,
- włamanie się na czyjeś konto (np. pocztowe, w portalu społecznościowym, konto komunikatora),
- publikowanie oraz rozsyłaniefilmów, zdjęć, albo informacji, które kogoś ośmieszają,
- tworzenie obrażających kogośstron internetowych lub blogów,
- pisanie obraźliwych komentarzy na forach, blogach, portalach społecznościowych.
Najważniejsze ustalenia badawcze wskazują na to, że:
- co drugi młody internauta (52%) miał do czynienia z przemocą werbalną
w Internecie lub poprzez telefon komórkowy, - 47% dzieci doświadczyło wulgarnego wyzywania,
- 21% poniżania, ośmieszania i upokarzania,
- 16% straszenia i szantażowana,
- Ponad połowa (57%) internautów w wieku 12-17 była przynajmniej raz obiektem zdjęć lub filmów wykonanych wbrew ich woli.
Przemoc w sieci może dotknąć ich równie mocno jak przemoc fizyczna.
Cyberprzemoc ma miejsce między innymi gdy:
- ktoś zamieszcza Twoje zdjęcia w internecie bez Twojej zgody,
- ktoś umieszcza w sieci czy rozsyła na Twój temat nieprawdziwe
informacje lub takie, których się wstydzisz, - ktoś ośmiesza Cię lub nęka podszywając się pod Ciebie.
Może znasz tę osobę, może masz podejrzenie kto to może być, a może nie masz pojęcia, kto może Ci tak dokuczać.
Jeśli przytrafiła Ci się taka sytuacja bardzo możliwe, że:
- czujesz wstyd, że coś takiego pojawiło się w sieci i wielu Twoich znajomych
to widziało, - boisz się, że dowie się o tym większa grupa osób,
- jesteś zły, że Cię to spotkało,
- obawiasz się, że gdy opowiesz o tym bliskiej osobie ktoś będzie próbował się zemścić,
- masz poczucie winy, że nie potrafiłeś tego przewidzieć,
- odczuwasz bezradność, że nie możesz tego zmienić.
Jeśli doświadczasz cyberprzemocy:
- Powiedz o tym zaufanej osobie dorosłej – z jej pomocą będzie Ci łatwiej poradzić sobie z tą sytuacją,
- Postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań,
- Zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy – nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach lub komunikatorach,
- Jeśli ktoś dokucza Ci na jakiejś stronie WWW, zrób zrzut ekranu – aby zachować to, co widzisz na ekranie wciśnij klawisz „Print Screen” (Prt Sc), a następnie otwórz program tekstowy (np. Word) lub graficzny (np. Paint) i wklej tam screen naciskając jednocześnie klawisze „Ctrl” i „V”. Pamiętaj, aby zapisać plik!
Jeśli jesteś świadkiem cyberprzemocy:
- Nie przesyłaj dalej ośmieszających wiadomości,
- Pomóż pokrzywdzonej osobie poprzez poinformowanie kogoś dorosłego o jej sytuacji,
- Zaproponuj pokrzywdzonej osobie kontakt z Helpline.org.pl,
- Jeśli znalazłeś w sieci lub otrzymałeś przez telefon informacje ośmieszające kogoś – zatrzymaj łańcuszek cyberprzemocy – nie przesyłaj tych informacji dalej – zgłoś tę sytuację do Helpline.org.pl.
Helpline.org.pl jest wspólnym projektem Fundacji Dzieci Niczyje i Fundacji Orange. Jego celem jest pomoc dzieciom i młodzieży w sytuacjach zagrożenia w Internecie. Konsultanci Helpline udzielają także porad rodzicom, opiekunom.
Kontakt z konsultantami jest możliwy:
- pod bezpłatnym numerem telefonu 800 100 100,
- za pośrednictwem livechat’u z poziomu strony helpline.org.pl,
- za pomocą e – maila: helpline@helpline.org.pl